انواع پارامترهای کیفیت آب شرب

انواع پارامترهای کیفیت آب شرب
۳.۷/۵ - (۷ امتیاز)

کیفت آب شرب و سلامت انسان ها به طور مستقیم در ارتباط با یکدیگر است. در نتیجه اهمیت این موضوع آشکار است که آب شرب تأمین شده باید از کیفیت بالایی برخوردار باشد. اهمیت سلامت و پاک بودن آب شرب به عنوان مهم ترین عامل اثرگذار بر سلامت انسان شناخته شده است. اصلی ترین مرجع تعیین کننده سلامت آب شرب در هر کشوری استاندارد کیفیت آب شرب است. این استاندارد بر اساس منابع و امکانات هر کشوری، برای هر کشور متفاوت است و به طور مجزا تنظیم و ارائه می شود. مفهوم استاندارد به معنای قاعده یا اصلی است که از جانب مراجع قانونی و رضایت عمومی به عنوان مبنای مقایسه قرارداده شده است.

طبق تعاریف ارائه شده; آب شرب، آبی است که ویژگی های فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی و رادیواکتیو آن در حدی باشد که مصرف آن جهت آشامیدن، عارضه منفی در کوتاه مدت یا دراز مدت، برای سلامت انسان، ایجاد نکند.

 

 

 

 

پارامتر های کیفیت آب

پارامتر هایی توسط متخصصان به منظور تعیین کیفیت آب شرب ارائه شده است که مهم ترین آن ها پارامتر های فیزیکی و شیمیایی می باشد.

مشخصات فیزیکی آب شرب

  • کدورت آب

وجود ذرات معلق در آب که سبب شکستگی، پراکندگی و جذب تمامی یا قسمتی از نور شده و مانع عبور بخشی یا تمام نور تابیده شده از آن گردد کدورت آب گفته می شود. برای اندازه گیری میزان کدورت، ابتدا نمونه را که داخل بطری می باشد بهم می زنیم تا ذرات آن بصورت معلق در بیایند بعد مقداری مشخص از آب را داخل سل کدورت سنج می ریزیم و سپس نمونه را توسط دستگاه اسکن می نماییم. واحد کدورت آب NTU می باشد. به منظور کاهش کدورت آب از روش هایی مانند فیلتراسیون، انعقاد و ته نشینی می توان استفاده کرد.

  • PH

این پارامتر معیاری برای اسیدی یا بازی بودن محلول است. همچنین وجود رنگ نیز یکی از مشخصه های آب های سطحی می باشد که به دلیل وجود یون های فلزی ایجاد می گردد و وجود رنگ نیز توسط PH تعیین می شود که با افزایش PH آب شدت رنگ افزایش می یابد و با کاهش   PH  از شدت رنگ کاسته می شود.

بخوانید  کربن فعال در حذف آلاینده ها

همچنین بو، مزه و عدم وجود مواد خارجی مانند شن و یا روغن نیز از جمله پارامتر های فیزیکی می باشد.

در جدول زیر میزان مجاز و حد مطلوب هر کدام از این پارامتر های فیزیکی نشان داده شده است.

شاخص های کیفیت آب آشامیدنی

 

 

مشخصات شیمیایی آب شرب

آلودگی شیمیایی آب شرب شامل مواد شیمیایی معدنی (سمی و غیر سمی)، مواد شیمیایی آلی، آفت کش ها، گندزدا ها، مقدار کلر آزاد باقیمانده و فلوراید می باشد.

در ادامه مقادیر مجاز و انواع هر کدام از آلودگی های شیمیایی نمایش داده شده است:

  • مقادیر مجاز مواد شیمیایی معدنی سمی

آن دسته از مواد شیمیایی معدنی است که پتانسیل سمی کردن آب و ایجاد عارضه سوء در کوتاه مدت یا دراز مدت در سلامت انسان را دارند.

 

  • مقادیر مجاز مواد شیمیایی معدنی غیر سمی

مواد شیمیایی معدنی است که معمولا به صورت طبیعی یافت می شوند و وجود برخی از آن ها در حد مطلوب برای بدن انسان ضروری است.

 

مواد شیمیایی آلی

به مجموعه مواد غیرمعدنی اطلاق می شوند که در ساختار مولکولی خود دارای عنصر کربن می باشند و شامل هیدروکربن های آلیفاتیک، هیدروکربن های آروماتیک و سایر مواد هستند.

  • گندزدا ها

گندزدا ها عبارتند از عوامل فیزیکی و مواد شیمیایی که برای تصفیه آب شرب و به منظور زدودن یا غیر فعال کردن تمامی عوامل میکروبی بیماری زا به کار می روند.

  • آفت کش ها

هر ماده ای یا مخلوطی از مواد که به منظور پیشگیری، انهدام یا کنترل هر آفتی شامل ناقلین عوامل بیماری زا به انسان و حیوانات، گونه های نا خواسته از گیاهان یا حیواناتی که سبب خسارت در طول دوره تولید، فرآوری، انبارداری، حمل و نقل و بازار رسانی مواد غذایی، محصولات کشاورزی، چوب و علوفه استفاده می گردد.

میزان مواد شیمیایی مانند مواد آلی، آفت کش ها و گندزدا ها در هر منطقه بر اساس نوع سموم مجاز تعیین می شود و میزان آن ها در آب نباید از حد مجاز بیشتر باشد.

  • مقدار کلر آزاد باقی مانده

حداقل مقدار مجاز کلر آزاد باقی مانده، پس از مدت زمان نیم ساعت تماس متناسب با  PH و بر حسب میلی گرم بر لیتردر جدول زیر نشان داده شده است.

بخوانید  اهمیت آب در اقتصاد

انواع شاخص های کیفیت آب شرب

مقدار توصیه شده کلر آزاد باقی مانده پس از مدت زمان نیم ساعت تماس در شرایط عادی حداقل ۰/۸-۰/۵ در هر نقطه از شبکه و حداقل ۰/۲ در محل مصرف آب، بر حسب میلی گرم بر لیتر است. حداقل مجاز کلر آزاد باقی مانده در آب آشامیدنی در شرایط اضطراری، همه گیری بیماری های روده ای و بلایای طبیعی باید در محدوده ۱-۰/۵ میلی گرم بر لیتر باشد.

  • فلوراید

فلوراید عنصری است که به مقدار فراوان در مناطق آتشفشانی و در مقادیر جزئی در بعضی از منابع آب های سطحی و در غلظت های زیاد در منابع آب های زیرزمینی یـافت می شود. غلظت مورد نیاز فلوئور در آب آشامیدنی به میانگین دما بستگی داشته و با آن رابطه عکس دارد. مقادیر مجاز فلوراید در آب شرب در جدول زیر و بر حسب میلی گرم بر لیتر نشان داده شده است.

انواع شاخص های کیفیت آب شرب

  • مواد رادیو اکتیو

موادی است متشکل از هسته های ناپایدار  که به طور خود به خود دچار تغییراتی شده که نتیجه آن تشکیل ترکیبات هسته ای ناپایدار تر می باشد.

در آزمایش آلودگی رادیو اکتیو ابتدا وجود ذرات رادیواکتیو بررسی و در صورت مثبت بودن آزمایشات نوع مواد بررسی می گردد. در جداول زیر مقادیر مجاز ذرات و مواد رادیواکتیو نمایش داده شده است.

انواع شاخص های کیفیت آب شرب

 

انواع شاخص های کیفیت آب شرب

برای پیشبرد اهداف بهداشتی استاندارد آب شرب نباید به این موضوع تنها از دیدگاه بهداشتی نگاه کرد، زیرا بسیاری از معضلات ریشه در نیروی انسانی، اداری، آموزشی و… دارد. در این میان ارتقای سطح فرهنگ و ارائه آموزش های لازم در سطوح مختلف از مدیریت عالی تا سایر افراد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یک برنامه ریزی صحیح در تدوین استاندارد، دارای چهار ویژگی اساسی است، باید هدف را مشخص کند، استراتژی رسیدن به هدف را مشخص نماید، امکانات و ابزار موردنیاز در استاندارد را پیش بینی کند و سرانجام باید تمهیدات  لازم به منظور آگاه سازی از موضوع حرکت در مسیر صحیح را پیش بینی نماید.

 

 

امید است که  با بهبود شرایط تصفیه خانه ها و افزایش امکانات در جهت دسترسی کلیه مناطق کشور به آب آشامیدنی سالم تلاش گردد.

توجه- کلیه جداول ارائه شده از منابع معتبر جهانی و کشوری استخراج و ارائه گردیده است.

دیدگاه‌ها ۰
ارسال دیدگاه جدید