سرریز یک سازه هیدرولیکی برای انحراف آب مازاد از مخزن پس از پر شدن و به حداکثر رسیدن ظرفیت است که در محل سد ساخته میشود. در هنگام طغیان رودخانهها سرریز مسیر را برای خروج آبهای اضافی به مناطق پاییندست فراهم میکند. سرریز سد را با توجه به نوع سازه سد، شرایط محل احداث سد و خصوصیات هیدرولیکی به صورتهای مختلفی طراحی میکنند
در مورد اینکه سد بسازیم یا نه؟ ابتدا باید به بررسی مزایا و معایب سد سازی، از دیدگاه دانش آب و محیط زیست، پرداخته شود.
سد سازی در ایران به قرن های قبل باز می گردد، سد ها منابع آبی فصول گرم هستند و نیز از جاری شدن سیل در فصول پر بارش، جلوگیری می کنند. اما در عین حال می تواند آسیب رسان نیز باشد.
توجه داشته باشید در صورتی که نسبت به مسئله محل احداث سد، بررسی های علمی و دقیق صورت نگیرد و جوانب کار سنجیده نشود ممکن است نه تنها احداث آن کاربردی برای مهار آب نداشته باشد بلکه با خساراتی همچون شکست سازه و ایجاد سیلاب های مصنوعی نیز همراه شود. در این صورت علاوه بر هدر رفت هزینه پروژه عظیم احداث سد، شاهد خسارات بیشتری نیز خواهیم بود.
دیوارهای سیل بند سازه هایی برای ممانعت از پیشرفت سیلاب ها هستند که آب های روان را هدایت می کنند. طراحی انواع دیوارهای سیل بند باید با مطالعات کامل صورت گیرد. دو نوع سیل بند به طور کلی مطرح است که یکی در حاشیه رودخانه ها و دیگری در ساحل دریا احداث می گردد. انواع دیوارهای سیل بند از مصالح گوناگونی همچون بتن، سنگ، چوب و ... ساخته می شوند.
سدها در واقع به عنوان مانع و دیواری هستند که نقش مهمی در مهار سیلاب ها دارند ولی متاسفانه نقش سد در کنترل سیلاب دست کم گرفته شده است. وجود بارش های سیل آسا باعث به وجود آمدن خسارات مالی و جانی زیادی می گردد از این رو توجه به ساخت سدها و نگهداری و لایروبی آن ها بسیار مهم و حیاتی می باشد.